“ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ทุกขอริยสัจจ์ คือ ขันธ์ ๕ ที่คนเข้าไปยึดถือ เป็นทุกข์ ... สมุทัยอริยสัจจ์ คือ เหตุเกิดแห่งทุกข์ ... นิโรธอริยสัจจ์ คือ ความดับทุกข์ ... มรรคอริยสัจจ์ คือ ทางไปสู่ความดับทุกข์ ได้แก่ อริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ ๘ ประการ”
หนังสือ พระพุทธศาสนาจากพระโอษฐ์ รองศาสตราจารย์แสง จันทร์งาม
ดูกรสุภัททะ ! อริยมรรคประกอบด้วยองค์แปด เป็นทางประเสริฐ สามารถให้บุคคล ผู้เดินไปตามทางนี้ ถึงซึ่งความสุขสงบเย็นเต็มที่เป็นทางเดินไปสูอมตะ ดูกรสุภัททะ ! ถ้าภิกษุหรือใครก็ตามจะพึงอยู่โดยชอบ ปฏิบัติดำเนินตามมรรคอันประเสริฐประกอบด้วยองค์แปดนี้อยู่ โลกก็จะไม่พึงว่างจากพระอรหันต์
หนังสือ พุทธโอวาทก่อนปรินิพพาน อาจารย์วศิน อินทสระ
อริยสัจ ๔ คือ ความจริงอันประเสริฐ ๔ ประการ ได้แก่ ทุกข์, สมุทัย, นิโรธ, และมรรค
ชาร์ตแสดงความสัมพันธ์แห่งอริยสัจ ๔ โดยจับคู่เป็น ๒ คู่ สมุทัยอริยสัจ เป็นเหตุ โดยมี ทุกข์อริยสัจ เป็นผล คู่หนึ่ง มรรคอริยสัจ เป็นเหตุ โดยมี นิโรธอริยสัจ เป็นผล คู่หนึ่ง
ภิกษุ ท.! ข้อปฏิบัติเป็นทางสายกลาง (มัชฌิมาปฏิปทา) ที่ไม่ดิ่งไปหาสิ่งสุดโต่งสองอย่างนั้น (ความใคร่ในกามและการทรมานตนให้ลำบาก) เป็นข้อปฏิบัติที่ตถาคตได้ตรัสรู้เฉพาะแล้ว เป็นข้อปฏิบัติทำให้เกิดจักษุ เป็นข้อปฏิบัติที่ทำให้เกิดญาณ เป็นไปเพื่อความสงบ เพื่อความรู้อันยิ่ง เพื่อความตรัสรู้พร้อมเพื่อนิพพาน
ภิกษุ ท.! ข้อปฏิบัติที่เป็นทางสายกลาง ที่ไม่ดิ่งไปหาที่สุดโต่งสองอย่างนั้น เป็นอย่างไรเล่า? ภิกษุ ท.! ข้อปฏิบัติที่เป็นสายกลางนั้น คือข้อปฏิบัติอันเป็นหนทางอันประเสริฐ ประกอบอยู่ด้วย องค์แปดประการนี่เอง แปดประการคืออะไรเล่า? คือ : 1) สัมมาทิฏฐิ (ความเห็นที่ถูกต้อง) 2) สัมมาสังกัปปะ (ความดำริที่ถูกต้อง) 3) สัมมาวาจา (การพูดจาที่ถูกต้อง) 4) สัมมากัมมันตะ (การทำการงานที่ถูกต้อง) 5) สัมมาอาชีวะ (การดำรงชีพที่ถูกต้อง) 6) สัมมาวายามะ (ความพากเพียรที่ถูกต้อง) 7) สัมมาสติ (ความรำลึกที่ถูกต้อง) 8) สัมมาสมาธิ (ความตั้งใจมั่นคงที่ถูกต้อง)
อริยสัจจากพระโอษฐ์ : พุทธทาสภิกขุ
มัชฌิมาปฏิปทา ๓ ระดับ
บทที่ ๑๖ : บทนำของมัชฌิมาปฏิปทา กระบวนการดับทุกข์ตามมรรค กระบวนการแห่งความดับทุกข์ มรรคในฐานะมรรคาสู่จุดหมายขั้นต่าง ๆ ของชีวิต จากมรรคสู่ไตรสิกขา
ฟังธรรมะบรรยาย (มากกว่า ๔,๐๐๐ ไฟล์)
สงวนลิขสิทธิ์โดย ธรรมะพีเดีย.คอม เว็บไซต์นี้จัดทำขึ้นเพื่อเผยแผ่พุทธศาสนา โดยไม่มุ่งหวังผลทางพาณิชย์ อนุญาตให้นำไปเผยแผ่เพื่อสืบต่อพุทธศาสนาได้ตามกุศลเจตนา